Wydrukuj tę stronę

Okręgowy Urząd Probierczy w Krakowie

Okręgowy Urząd Probierczy w Krakowie obejmuje swoim zasięgiem województwa: małopolskie, dolnośląskie, lubuskie, opolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie. Jego dyrektorem jest mgr inż. Aleksandra Górkiewicz-Malina. Urząd Probierczy w Krakowie podlega bezpośrednio Prezesowi Głównego Urzędu Miar.

Już w końcu XIV w. zaistniała konieczność kontroli zawartości metalu szlachetnego w stopie, z którego wykonane zostały wyroby jubilerskie. Ówczesne większe polskie ośrodki złotnicze w: Chełmnie, Gdańsku, Elblągu, Toruniu, Krakowie, narzuciły złotnikom stosowanie do wytwarzania wyrobów, stopów z metali szlachetnych o określonej próbie wraz z bezwzględnym obowiązkiem oznaczania ich znakami miejskimi. Obowiązek ten został zawarty w dokumencie z 1395 r. przygotowanym w czasie „Zjazdu miast pruskich” w Malborku.

Obowiązek znakowania wyrobów przez probiernie państwowe na terenach obecnych ziem polskich wprowadzili zaborcy. Na terenie zaboru austriackiego obowiązek ten wprowadzono w 1787 r. W Krakowie w 1796 r. władze Austrii powołały Urząd Probierczy, którego zadaniem było sprawdzanie zawartości metali szlachetnych w wyrobach i skup kruszców dla mennicy wiedeńskiej, celem ratowania skarbu państwa.

W 1815 r. na Kongresie Wiedeńskim utworzono „Wolne Miasto” Kraków, a w 1843 r. jego senatorowie wydali postanowienie o utworzeniu Urzędu Probierczego. Próbę złota określano w karatach, a próbę srebra w łutach. Pierwszym kierownikiem krakowskiego Urzędu Probierczego został mianowany mistrz jubiler Dominik Lipnicki. Po upadku Powstania Krakowskiego, Wolne Miasto Kraków zostało wcielone do Zaboru austriackiego, a Urząd Probierczy przemianowany został na Urząd Miejski i działał aż do 1 sierpnia 1866 r., kiedy to zaczął podlegać Głównemu Urzędowi Probierczemu w Wiedniu. Tuż po odzyskaniu niepodległości, bo już w 1920 r. wraz z Głównym Urzędem Probierczym w Warszawie powstał polski urząd w Krakowie. Do roku 1926, pod zarządem Ministra Przemysłu i Handlu, funkcjonował Główny Urząd Probierczy w Warszawie, który nadzorował m.in. urząd w Krakowie. W 1962 r. Urzędy Probiercze w Warszawie i Krakowie podporządkowano Głównemu Urzędowi Miar. Ze względu na wzrastające zapotrzebowanie na czynności probiercze, na terenie kraju powoływano sukcesywnie terenowe odziały urzędów probierczych. Tworzenie kolejnych placówek terenowych odbywało się na podstawie zarządzeń Prezesa GUM.

 

Kolejność powstawania oddziałów terenowych Okręgowego Urzędu Probierczego w Krakowie:

- 1843 - Urząd Probierczy w Krakowie (aktualna nazwa Okręgowy Urząd Probierczy w Krakowie)

- 1961 - jednostka terenowa w Poznaniu

- 1961 - jednostka terenowa we Wrocławiu

- 1961 - jednostka terenowa w Katowicach (do 1986)

- 1962 - jednostka terenowa w Szczecinie (zlikwidowana w 2011)

- 1963 - jednostka terenowa w Koszalinie (zlikwidowana w 1965)

- 1985 - jednostka terenowa w Częstochowie

- 1986 - jednostka terenowa w Chorzowie, powołana w miejsce jednostki w Katowicach

 

Podstawowymi zadaniami Okręgowego Urzędu Probierczego w Krakowie są: badanie zawartości metali szlachetnych w wyrobach i stopach jubilerskich oraz oznaczanie wyrobów z metali szlachetnych cechami probierczymi. Urząd Probierczy w Krakowie wystawia świadectwa badania oraz zaświadczenie dotyczące badanych wyrobów. Dodatkowo przeprowadza kontrole przestrzegania przepisów ustawy przez przedsiębiorców zajmujących się wytwarzaniem oraz obrotem wyrobami z metali szlachetnych. Istotną funkcją Urzędu jest także prowadzenie rejestru znaków imiennych i ich wydawanie, a także przeprowadzanie ekspertyz autentyczności cech i oznaczeń umieszczanych na wyrobach z metali szlachetnych.

 

Na podst. materiałów przygotowanych przez:

Aleksandrę Górkiewicz-Malinę

Dyrektor Okręgowego Urzędu Probierczego w Krakowie

 

Jednostki terenowe UP w Krakowie (PDF)

Urząd Probierczy w Krakowie kalendarium (PDF) - materiały UP w Krakowie

Urząd Probierczy w Krakowie w liczbach (PDF)

 

Kontakt:

Okręgowy Urząd Probierczy w Krakowie

ul. Rakowicka 3

31-511 Kraków

tel.: 12 421 05 01

fax: 12 422 65 71

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

http://www.gum.gov.pl/pl/oup_krakow

Wyświetlony 4408 razy